از فلوئور چه می دانید؟

فلوئور عنصر شماره 9 جدول تناوبی در گروه هفت و ردیف دوم قرار دارد. فلوئور با نماد شیمیایی F نشان داده می شود و در گروه هالوژن ها قرار دارد. این عنصر در دمای اتاق به حالت گاز بوده و الکترونگاتیوترین (الکترون دوست ترین) عنصر جدول تناوبی است. فلوئور به شدت واکنش دهنده است طوری که اگر در یک اتاق مقداری گاز فلوئور آزاد کنیم شیشه ها را آب می کند و با سیلیسیم شیشه واکنش می دهد. همچنین به دلیل اکسیداسیون بسیار قوی، منجر به سوختگی فلزات و حتی آب می شود.

فلوئور آنقدر واکنش دهنده است که با گازهای نجیبی همچون هلیم، آرگون، کریپتون و زنون هم تولید ترکیب می کند.

فلوئور مانند دیگر هالوژن ها تک ظرفیتی و از همه ی آنها فعال تر است. این نافلز با هیدروژن سریعا واکنش می دهد و گاز هیدروژن فلوئورید (HF) تولید می کند که پس از حل شدن در آب، اسید فوق العاده خورنده ای به نام هیدروفلوئوریک اسید را می سازد که البته جزو اسیدهای ضعیف است. هیدروفلوئوریک اسید را همانند فلوئور خالص نمی توان در ظروف شیشه ای نگهداری کرد.

چگالی فلوئور در حالت مایع از آب بیشتر است و در دمای حدودا 220- درجه سانتی گراد ذوب می شود (به مایع تبدیل می گردد).  فلوئور مانند دیگر هالوژن ها در زبان انگلیسی پسوند ine می گیرد. به نام هالوژن ها در انگلیسی دقت کنید: Fluorine , Chlorine , Bromine , Iodine , Astatine

فلوئور به مقدار ناچیزی در بدن انسان ها و برخی مواد غذایی وجود دارد. این عنصر بد بو به سلامت مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی آن کمک می کند و در بعضی مناطق شهری به آب آشامیدنی مقدار کمی فلوئور می افزایند اما فراموش نکنیم مقدار بالای این عنصر بسیار بسیار سمی و خطرناک است و می تواند سوختگی های شدیدی را ایجاد نماید.

مصرف بیش از 5 میلی گرم فلوئور به مدت طولانی موجب بیماری به نام «فلورسیز استخوانی» می شود به این گونه که فلوئور بر استخوان ها رسوب می کند و با ضخیم کردن آن ها، موجب سختی راه رفتن و یا حتی فلجی کامل می شود.

آیا می دانید؟

آیا می دانید زمین چگال ترین سیاره منظومه شمسی و از خورشید چگال تر است؟ (چگالی حدود 5.5 گرم بر سانتی متر مکعب) 

آیا می دانید 4 تن سیانور برای کشتن تمام جمعیت ایران کافی است؟ 

آیا می دانید برای جلوگیری از رسوب اکسید آهن در کلیه ها 10 تریلیون (ده هزار میلیارد) لیتر آب لازم است؟ 

آیا می دانید فسفر به شکل خالص بسیار کشنده و آتش گیر است؟ 

آیا می دانید از ریختن اکسید کروم (CrO3) بر روی اتانول نور ایجاد می شود؟ 

آیا می دانید جیوه و برم تنها عناصر مایع هستند؟

آب اکسیژنه

هیدروژن پر اکسید یا آب اکسیژنه با فرمول شیمیایی H2O2 ترکیب شیمیایی ناپایداری است که از ترکیب آب با اکسیژن در دمای بالا بدست می آید. آب اکسیژنه در غلظت های پایین مایعی ناروان و شفاف است اما در غلظت های بالا رنگ مایل به آبی دارد. آب اکسیژنه ساده ترین ترکیب پراکسید است. پراکسید به ترکیبی گفته می شود که در آن دو اتم اکسیژن با هم پیوند داشته و عدد اکسایش یکی از آنها صفر باشد. آب اکسیژنه ماده ی اکسید کننده ی قوی است که در فشار و شرایط خاص می تواند منفجر شود و واکنش دهد.

آب اکسیژنه در غلظت بالای 30 درصد خطرناک است و می تواند به راحتی پوست را سوزانده و بی رنگ کند. آب اکسیژنه امروزه در داروخانه ها با غلظت 3 یا 5 درصد برای ضدعفونی زخم ها و سفید کردن دندان ها وجود دارد. آب اکسیژنه کمی اسیدی و پی اچ آن تقریبا 6.5 است. آب اکسیژنه پایدار نیست و در شرایط خاص مانند قرار گرفتن در معرض نور، محیط قلیایی، دمای بالا و ... به آب و اکسیژن تجزیه می شود.

آب اکسیژنه دمای جوش 152 درجه سانتی گراد، دمای ذوب (انجماد) 0.4- درجه سانتی گراد و چگالی 1.75 گرم بر سانتی متر مکعب دارد. امروزه از آب اکسیژنه برای ضد عفونی کردن زخم ها، سفید کردن دندان ها، به عنوان مایع سفید کننده ی لباس مانند وایتکس، انجام آزمایش ها و برای اکسید کردن سوخت موشک ها استفاده می شود.

استنشاق بو یا بخار آب اکسیژنه می تواند آسیب های جدی به ریه ها و چشم ها برساند و باید در حین کار با آن ایمنی را به خوبی رعایت نمود.

مقدار عناصر مختلف در بدن

در بدن عناصر مختلفی اعم از فلز، شبه فلز و نافلز در بدن وجود دارند که هر کدام کار خاصی را بر عهده می گیرند و گاهی زیاد یا کم بودنشان خطرناک است. در این پست سعی داریم بیشتر آنها را معرفی و وظایفشان و منابع دریافتشان را افشا کنیم.

برای مشاهده بقیه ی مطلب به ادامه ی مطلب مراجعه کنید. 

آزمایش کوه آتشفشان، تکراری ولی جالب

سالهاست که در مدارس از ابتدایی گرفته تا دبیرستان های کشور آزمایش کوه آتشفشان انجام می شود. در این آزمایش معلم با استفاده از یک فندک یا کبریت ماده ی نارنجی رنگ دی کرومات آمونیوم را داغ کرده تا تجزیه شود (در این واکنش سوختن و ترکیب شدن با اکسیژن اتفاق نمی افتد). نکته ای که معلمان و دانش آموزان توجه زیادی به آن نمی کنند، این است که ماده ی دی کرومات آمونیوم خورنده، سمی، واکنش دهنده و اکسید کننده است که می تواند بسیار خطرناک باشد.

رابطه ی زیر فرایند آزمایش کوه آتشفشان را نشان می دهد:

N2H8Cr2O7 = Cr2O3 + N2 + 4H2O

دی کرومات آمونیوم = اکسید کروم + نیتروژن + بخارآب