لوزی آتش، نشان دهنده ی میزان خطرناک بودن مواد

لوزی آتش به شکل لوزی است که دو خط تقارن آن رسم شده و به چهار قسمت تقسیم شده است. هر قسمت آن به یک رنگ است: آبی، قرمز، زرد و سفید که هرکدام معنی خاصی دارند. هرکدام از قسمت ها به جز سفید با یک عدد پر شده اند که از 0 تا 4 است.

برای مشاهده بقیه ی مطلب به ادامه ی مطلب مراجعه کنید. 

 

آبی: نشان دهنده ی میزان خطرناک بودن یک ماده برای انسان و محیط زیست است که به میزان خورندگی و سمی بودن آن بستگی دارد. معنی اعداد در قسمت آبی:

0: هیچ خطری ندارد و تماس مستقیم حتی طولانی مدت با آن برای بدن انسان مضر نیست. مانند آب، گلوکز، لانولین و کلسیم کربنات.

1: خطری ندارد اما تماس طولانی مدت با آن یا افراط در مصرف آن می تواند مضر باشد. مانند سدیم کلرید (نمک طعام)، آسکوربیک اسید (ویتامین ث)، اسید فولیک (ویتامین ب 9)، گلیسیرین و کربن دی اکسید.

2: تماس زیاد با آن حتی در کوتاه مدت می تواند منجر به بروز زخم ها، ناراحتی ها و خارش پوستی شود. مانند مس سولفات، سدیم هیپوکلریت، پتاسیم پرمنگنات و پتاسیم یدید.

3: تماس با آن حتی به مقدار کم و در کوتاه مدت مضر و خطرناک است. مانند هیدروکلریک اسید، کربن مونوکسید، سدیم هیدروکسید، کلر، سدیم تتراهیدروبورات، آلومینیوم کلرید و سیتریک اسید.

4: بسیار خطرناک، مضر و سمی است و تماس طولانی مدت با آن منجر به مرگ می شود. مانند سدیم سیانید، هیدروژن سیانید، فلوئوروآنتیمونیک اسید، ازن، دی هیدروژن سولفید و هیدروژن فلوئورید.

قرمز: نشان دهنده ی میزان آتش گیری یک ماده است. معنی اعداد در قسمت قرمز:

0: اصلا با اکسیژن واکنش نداده و نمی سوزد. مانند آب، کلسیم کربنات، کلسیم هیدروکسید، سدیم کلرید و کلسیم نیترات.

1: برای سوزاندن آن باید حرارت زیادی (بالای 93 درجه سانتی گراد) به آن داد. مانند روغن سویا، گلیسیرین، گلوکز، کلسیم سیترات و سلولز.

2: برای سوختن به دمای نسبتا بالایی (بین 38 و 93 درجه سانتی گراد) نیاز دارد. مانند گازوئیل، استیک اسید، نفت سفید، سدیم آمید و پارافین.

3: سوختن آن دمای زیادی نمی خواهد و در دمای معمولی (بین 23 و 38 درجه سانتی گراد) قابل احتراق است. مانند بنزین،سیکلوپنتن، سیکلوهگزان، متانول و اکریلونیتریل.

4: در دما و فشار معمولی به سرعت آتش می گیرد. مانند پروپان، کربن مونوکسید، دی متیل اتر، اتیلن، دی هیدروژن سولفید، متان و اتان.

زرد: نشان دهنده ی میزان واکنش پذیری یک ماده است. معنی اعداد در قسمت زرد:

0: تمایلی به واکنش دادن و تحول ندارد و با هیچ چیز حتی آب و آتش واکنش نمی دهد. مانند هلیم، سدیم کلرید، آب، پتاسیم پرمنگنات، کلسیم کربنات و مس هیدروکسید.

1: در دما و فشار معمولی واکنش نمی دهد اما در دما و فشار بالا واکنش پذیر می شود. مانند هیدروژن کلرید، هیدروژن فلوئورید، مس اکسید، سدیم هیدروکسید و سدیم هیپوکلریت.

2: در دما و فشار بالا واکنش می دهد و منفجر می شود و با آب به شدت واکنش می دهد. مانند سدیم، پتاسیم، سزیم، فسفر، کلسیم اکسید و فرانسیم.

3: برای انفجار به انرژی زیادی نیاز دارد و باید بدون حضور اکسیژن منفجر شود و با آب به شدت واکنش می دهد. مانند فلوئور، کلر، ید، فلوئوروآنتیمونیک اسید و استاتین.

4: در دما و فشار معمولی منفجر می شود و برای ساخت مواد منفجره از آن استفاده می شود. مانند سدیم آزید، گوگرد مونوکسید، کلر دی اکسید، نیتروگلیسیرین، کلر آزید و نیتروژن تری کلرید.

سفید: نشان دهنده ی خواص ویژه ی یک ماده است که به جای عدد با نمادها و سمبل ها پر می شود. معنی سمبل ها در قسمت سفید:

W : با آب واکنش غیر عادی می دهد. مانند سدیم و پتاسیم.

OXY یا OX : خاصیت اکسید کنندگی دارد. مانند کلسیم نیترات، پتاسیم پرمنگنات، سدیم هیپوکلریت و گوگرد تری اکسید.

COR: خورنده است (اسید یا باز نیست). مانند فنول، آلومینیوم کلرید و کلسیم اکسید.

ALK: باز خورنده است. مانند پتاسیم هیدروکسید، کلسیم هیپوکلریت، سدیم هیدروکسید و کلسیم هیدروکسید.

ACID: اسید خورنده است. مانند سولفوریک اسید، هیدروکلریک اسید، هیدروبرمیک اسید، ستیریک اسید و استیک اسید.

BIO: برای زیستن خطرناک است. مانند ویروس ها و باکتری های بیماری زا.

POI: سمی است. مانند سدیم سیانید، هیدروژن سیانید، گوگرد مونوکسید، آرسنیک، جیوه و کادمیم.

RA یا RAD: رادیواکتیوی و پرتوزا است. مانند اورانیوم، پلوتونیم، برکلیوم و پولونیم.

CRY یا CRYO: بسیار سرد است. مانند اکسیژن مایع، نیتروژن مایع، هیدروژن مایع و یخ خشک (کربن دی اکسید جامد).